تعداد صفحات:195 نوع فایل:word فهرست مطالب: چکیده فصل اول – کلیات بخش اول – کلیات تحقیق مقدمه بیان مساله پیشینه تحقیق ضرورت انجام تحقیق سوالات تحقیق سوال اصلی سوالات فرعی فرضیه ها اهداف مشکلات تحقیق بخش دوم – تعاریف و اقسام آن مفهوم شناسی حق در لغت حق در اصطلاح در اصطلاح فقه در اصطلاح حقوق تعریف حقوق اقسام حقوق حقوق مالی حقوق غیر مالی فصل دوم – حقوق زن در گذرگاه تاریخ مقدمه زن در تمدنها و شریعت های قبل از اسلام روم قدیم یونان هند مصر ایران باستان عرب جاهلیت نتیجه فصل سوم – جایگاه زن در ادیان آسمانی مقدمه زن در آیین یهود زن در آیین مسیح زن در شریعت اسلام اصول و مبانی نظام حقوقی اسلام منابع نظام حقوقی اسلام دیدگاه اسلام در تساوی یا تشابه تفاوت زن و مرد از دیدگاه اسلام دیدگاه های بشری در باره ریشه نابرابری زیستی – ژنتیکی کارکرد گرایانه مناسبت های اقتصادی مناسبت های فرهنگی رمز تفاوت های زن و مرد نتیجه فصل چهارم – اصول حاکم بر حقوق مالی زن اصل استقلال مالی و اهلیت تملک زن حقوق مالی مهریه نفقه ارث دیه مالکیت فصل پنجم – حقوق غیر مالی زن حقوق غیر مالی زن ازدواج جهیزیه قصاص طلاق مصادیق حقوقی غیر مالی نتیجه گیری پیشنهاد فهرست منابع
چکیده: اسلام بعنوان دینی جامع و کامل، در روابط انسان با همنوعانش مقرراتی را وضع کرده است که از جمله این مقررات، حقوق و تکالیفی است که اعضای یک خانواده به ویژه زن و شوهر بر عهده دارند. از میان اعضای خانواده، زن از جایگاه ویژه ای برخوردار است و لذا برخی از آیات قرآن کریم و بخش وسیعی از روایات اسلامی به حقوق و تکالیف زن بعنوان فرزند، همسر یا مادر اختصاص پیدا کرده است. نظام جمهوری اسلامی ایران به تأسی از قرآن و روایات احیای حقوق مادی و معنوی زن را مورد توجه خود قرار داد. اختصاص اصولی از قانون اساسی به زن و حقوق او مؤید این مطلب است از جمله حقوق زن، حقوق مالی اوست که متأسفانه آن چنان که باید و شاید و در خور شان آنان، مورد توجه قرار نگرفته است در این مقاله برآنیم ضمن بررسی مسأله حقوق زن اعم از مالی و غیر مالی، حقوق مالی او را که شامل ارث، نفقه، مهریه، مالکیت و …است مورد بررسی قرار دهیم تا ضمن تبیین موضوع، دیدگاه قرآن، روایات و فقه اسلامی پیرامون مسأله روشن گردد.
مقدمه: خداوند تبارک و تعالی در کتاب خویش از میان همه مخلوقات تنها به انسان لقب خلیفه الله داد و فرمود «و اذ قال ربک للملائکته انی جاعل فی الارض خلیفه …» و بیادآر آنگاه که پروردگار به فرشتگان فرمود: «من در زمین خلیفه ای (از بشر) خواهم گماشت…»(بقره/30) خداوند انسان را خلیفه خود، مسجود ملائکه و امانت دار الهی میشناسد و قرآن را برای هدایت او فرو فرستاده و به هیچ روی فرقی بین زن و مرد در این جهان قائل نبوده و در تکلیف و انجام عمل صالح و پاداش آن تفاوتی بین زن و مرد نمی شناسد «أَنّی لَآ اُضیعُ عَملَ عامِل مِنّکُم مِن ذکَرٍ أَو أُنثَی»(آل عمران/195). همین خلیفه خدا یعنی انسان از دو صنف زن و مرد تشکیل شده و هر دو از گوهر واحدی آفریده شده اند در جوهر و ماهیت یکسان و یگانه اند، اما تفاوتی بین آن دو وجود دارد که امری واضح و بدیهی است. این تفاوت از مقتضیات جسمی و سرشت روانی آنان ناشی میشود و تفاوت آن دو هیچ خدشه ای بر خلیفه الله بودن آن ها وارد نمیکند به عبارتی، تفاوت های موجود بین آنها به معنای نقص یکی و کمال دیگری نیست؛ بلکه به معنای رعایت « تناسب» است. یعنی قانون خلقت، خواسته است با این تفاوت ها، تناسب بیشتری میان زن و مرد که برای زندگی مشترک آفریده شده اند به وجود آورد تا هر کسی در مدار و جایگاه خویش راه کمال را طی کند. قرآن کریم از زنان بزرگی که در ساختن تاریخ ایفای نقش کرده اند به نیکی یاد کرده است. همسران آدم و ابراهیم و مادران موسی و عیسی نمونه هایی از زنان مورد تکریم و تجلیل در قرآن هستند. چنین نیست که تنها زن برای مرد آفریده شده باشد. قرآن کریم به صراحت می فرماید: همه موجودات برای انسان آفریده شده اند و انسان، اعم از زن و مرد است و هرگز نفرمود که زن برای مرد آفریده شده است. تعبیر قرآن این است: «هُنَّ لِبَاسٌ لَّکُم وَ أَنتُم لِبَاسٌ لَّهُنَّ».(بقره/187) کوتاه سخن این که، زن و مرد، در انسانیت، شخصیت انسانی و معیارهای فضیلت مساوی اند و از حقوق برابر نیز برخوردار هستند. اما تساوی انسانیت و برابری حقوق به هیچ وجه به معنای تشابه کامل حقوق و وظایف نیست، بلکه مرد، حقوقی متناسب با خویش و زن نیز حقوقی سازگار با خود دارد و تنها از این رهگذر است که وحدت و صمیمیت واقعی میان زن و مرد برقرار میشود و زن و مرد دارای سعادتی مساوی میگردند. اگر زن دارای جسم، جان، خلق و خوی مردانه بود؛ ممکن نبود که بتواند مرد را به خدمت خود درآورد و اگر مرد همان صفات جسمی و روانی زن را داشت محال بود زن او را قهرمان زندگی خود حساب کند. تردیدی نیست که تفاوت هایی در ساختار طبیعی خلقت زن و مرد وجود دارد و همین تفاوت، خود بالضروره موجب متفاوت بودن وظایف طبیعی و تکالیف و مزایای اجتماعی میگردد در این پژوهش تلاش شده است تا حقوق مالی زن از منظر قرآن و روایات مورد بررسی قرار گیرد، به همین منظور این تحقیق متشکل در 5 فصل که فصل اول شامل کلیات که بخش اوّل آن مربوط به تعاریف و اقسام آن فصل دوم شامل حقوق زن در گذرگاه تاریخ و فصل سوم شامل جایگاه زن در ادیان آسمانی و فصل چهارم شامل اصول حاکم بر حقوق مالی زن و فصل پنجم شامل حقوق غیر مالی زن میباشد. و در خاتمه نتیجه گیری لازم از مباحث انجام شده است.